Trong thời tiết ẩm ướt và xuất hiện những cơn mưa như hiện nay, kiến ba khoang bỗng trở thành nỗi lo cho nhiều người do khả năng gây tổn thương da nghiêm trọng. Vậy làm thế nào để bảo vệ bản thân và xử lý kịp thời nếu không may tiếp xúc với loài kiến này?
Kiến ba khoang, hay còn gọi là Paederus fuscipes, là một loại côn trùng thuộc họ bọ cánh cứng (Staphylinidae). Chúng có kích thước nhỏ, dài khoảng 1 – 1,5 cm, với thân mình thon dài và đặc trưng bởi hai màu chủ đạo là đen và đỏ.
Loài kiến này thường sống trong môi trường ẩm ướt, gần nguồn nước như sông, suối, ruộng lúa hoặc trong các khu vực cây cối rậm rạp. Chúng phát triển mạnh mẽ vào những tháng mưa nhiều, khi độ ẩm trong không khí tăng cao.
Ngoài ra, do nhiều khu vực đô thị hóa nhanh chóng, môi trường sống tự nhiên của kiến ba khoang bị thu hẹp, buộc chúng phải di chuyển vào các khu dân cư. Những cơn gió lớn hoặc lũ lụt cũng có thể đưa kiến ba khoang tới những nơi xa hơn, đặc biệt là vào những mùa mà kiến xuất hiện đông đúc hơn bình thường.
Điều nguy hiểm là kiến ba khoang có thể bay vào nhà nhờ ánh sáng đèn điện vào ban đêm (Ảnh: Internet)
Các chuyên gia cho biết, chúng ta khi xuất hiện các tổn thương bên ngoài da thì cho là kiến ba khoang cắn. Tuy nhiên, thực tế thì kiến ba khoang không cắn hoặc chích như những loại kiến khác, nhưng sự nguy hiểm của chúng đến từ chất độc Pederin có trong cơ thể. Khi bị chà xát hoặc đè bẹp, kiến ba khoang sẽ tiết ra chất này, gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho da.
Phản ứng thông thường bao gồm ngứa, đau rát, phồng rộp da, và nếu không xử lý đúng cách, vùng da bị tổn thương có thể nhiễm trùng, để lại sẹo lâu dài. Trong một số trường hợp, khi kiến ba khoang tiếp xúc với mắt, nạn nhân có thể gặp phải viêm kết mạc nặng.
Chính vì vậy, việc xử lý nhanh chóng và đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa những hậu quả nghiêm trọng hơn. Nếu bạn có vô tình tiếp xúc với kiến ba khoang, hãy nhanh chóng xử trí cấp tốc bằng 4 cách sau đây:
1. Tuyệt đối không chà xát hoặc đè bẹp kiến ngay lập tức
Khi phát hiện kiến ba khoang bò trên da, điều quan trọng nhất là không nên chà xát hay giết chúng ngay lập tức, vì đây chính là nguyên nhân khiến chất độc Pederin lan ra và tiếp xúc trực tiếp với da.
Cách tốt nhất là dùng giấy hoặc vật dụng nhẹ nhàng lấy kiến ra khỏi da mà không làm vỡ thân kiến (Ảnh: Internet)
Sau đó, rửa sạch vùng da tiếp xúc bằng xà phòng nhẹ và nước sạch để loại bỏ mọi dấu vết của chất độc còn sót lại.
2. Sử dụng dung dịch sát khuẩn ngay lập tức
Nếu bạn cảm thấy ngứa hoặc phát hiện vết đỏ trên da sau khi tiếp xúc với kiến ba khoang, hãy nhanh chóng rửa sạch vùng da bằng nước muối sinh lý hoặc cồn y tế. Điều này giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và làm sạch vùng da khỏi chất độc.
Sau khi làm sạch, có thể thoa một lớp kem kháng viêm hoặc kem chống nhiễm trùng như corticoid nhẹ để giảm viêm và ngứa (Ảnh: Internet)
3. Theo dõi tình trạng da và tránh tiếp xúc thêm
Sau khi sơ cứu ban đầu, hãy theo dõi tình trạng da trong vài giờ tiếp theo. Nếu vùng da xuất hiện dấu hiệu phồng rộp, lan rộng hoặc cảm thấy đau rát nhiều hơn, hãy đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Đặc biệt, không nên tự ý nặn bỏ các mụn nước hoặc vết phồng rộp vì có thể gây nhiễm trùng nặng hơn.
4. Giữ vệ sinh cá nhân và không tự ý dùng thuốc không rõ nguồn gốc
Trong thời gian điều trị, việc giữ vệ sinh vùng da tổn thương là rất quan trọng. Hãy rửa nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý hàng ngày và tránh để vùng da tiếp xúc với bụi bẩn hoặc các tác nhân gây kích ứng.
Ngoài ra, tuyệt đối không tự ý dùng các loại thuốc không rõ nguồn gốc hoặc các bài thuốc dân gian chưa được kiểm chứng, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ biến chứng và làm tình trạng nghiêm trọng hơn.
Kiến ba khoang tuy nhỏ bé nhưng lại có khả năng gây ra những tổn thương da nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách. Việc hiểu rõ về loài kiến này và cách phòng tránh, xử lý khi bị kiến đốt là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe cá nhân và gia đình. Hãy luôn cảnh giác, đặc biệt vào mùa mưa, và đảm bảo rằng bạn luôn biết cách sơ cứu kịp thời khi không may bị kiến ba khoang tấn công.
