Trong cuộc sống hàng ngày, viêm họng thường được xem là một bệnh lý đơn giản và dễ điều trị. Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh rằng nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, viêm họng có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh.
Đặc biệt, biến chứng thấp tim từ viêm họng đang là mối lo ngại lớn trong cộng đồng y tế, nhất là đối với trẻ em và người trẻ tuổi.
Câu chuyện đáng báo động về biến chứng thấp tim
Điển hình như trường hợp của bé N.T.H., 12 tuổi, sống tại Hà Nội, là một minh chứng rõ ràng cho sự nguy hiểm của việc chủ quan với bệnh viêm họng. Ban đầu, bé chỉ bị viêm họng do thay đổi thời tiết và được gia đình tự điều trị tại nhà.
Mặc dù các triệu chứng ho và sốt đã thuyên giảm, nhưng sau 3 tuần, bé bất ngờ xuất hiện các dấu hiệu bất thường: các khớp ở bàn chân và bàn tay sưng to, nóng đỏ và đau nhức. Tình trạng này tự khỏi, nhưng sau đó bé lại xuất hiện triệu chứng tức ngực và khó thở.
Khi được đưa đi khám, các bác sĩ đã chẩn đoán bé mắc thấp khớp cấp và bị hở van tim nặng, buộc phải phẫu thuật thay van nhân tạo (Ảnh: Internet)
Nguyên nhân và cơ chế gây bệnh
Theo các chuyên gia y tế, viêm họng nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh thấp tim và gây tử vong ở trẻ em. Hiện nay, thấp tim được xem là nguyên nhân chính gây bệnh tim mắc phải và tử vong ở trẻ em cũng như người trẻ tuổi tại Việt Nam.
Bác sĩ giải thích rằng bệnh thấp tim là một bệnh lý viêm tự miễn, xuất hiện sau khi người bệnh bị nhiễm khuẩn đường họng miệng do liên cầu khuẩn beta tan huyết nhóm A.
Trong khoảng thời gian từ 2 đến 3 tuần sau khi nhiễm liên cầu vùng hầu họng, nếu không được điều trị đúng cách, bệnh nhân có thể tiến triển thành bệnh thấp tim (Ảnh: Internet)
Thống kê cho thấy, khoảng 30% các trường hợp viêm họng là do liên cầu khuẩn beta nhóm A, và 3% trong số những ca này không được điều trị triệt để nên tiến triển thành thấp tim. Đáng chú ý, loại liên cầu khuẩn này có thể tồn tại trong họng của người khỏe mạnh và trong điều kiện thuận lợi sẽ gây viêm họng, sau đó dẫn đến thấp tim ở một số người.
Cơ chế gây bệnh không phải do vi khuẩn trực tiếp tấn công tim mà thông qua hệ thống miễn dịch của cơ thể. Khi vi khuẩn xâm nhập, hệ miễn dịch sẽ kích hoạt và sản xuất các kháng thể. Tuy nhiên, do các mô ở tim, thận, khớp có tính kháng nguyên giống với vi khuẩn, nên kháng thể sẽ tấn công cả các mô này, gây ra tổn thương.
Dấu hiệu nhận biết và biến chứng nguy hiểm
Các biểu hiện của bệnh thường xuất hiện sau vài tuần viêm họng. Trẻ có thể bị viêm các khớp như khớp gối, cổ chân, khuỷu tay, cổ tay, và đôi khi là các khớp nhỏ ở bàn tay, bàn chân. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như:
- Biến chứng tim mạch: viêm cơ tim, dày dính van tim, tổn thương van tim, rối loạn nhịp tim, suy tim, và thậm chí là đột quỵ do tim mạch
- Biến chứng thần kinh: múa giật, liệt, hôn mê
- Các biến chứng khác: đau bụng, tiểu ra máu
Phòng ngừa và điều trị
Để phòng ngừa bệnh, có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả:
- Giữ ấm vùng cổ
- Tránh uống nước lạnh để phòng viêm họng
- Ngậm nước muối hai lần mỗi ngày (sáng sau khi thức dậy và tối trước khi đi ngủ)
- Đi khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu viêm họng để được điều trị kịp thời
Ngoài ra, do viêm họng do liên cầu khuẩn có khả năng lây lan từ người này sang người khác, người bệnh cần được cách ly để tránh lây nhiễm. Đồng thời, bệnh nhân nên tránh tiếp xúc với môi trường ẩm thấp và thường xuyên theo dõi sức khỏe để phòng ngừa thấp tim tái phát.
Viêm họng tuy là bệnh thường gặp nhưng không nên chủ quan. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách không chỉ giúp người bệnh nhanh chóng khỏi bệnh mà còn ngăn ngừa được những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là thấp tim.
Cha mẹ cần đặc biệt chú ý khi con em mình bị viêm họng, không nên tự ý điều trị tại nhà mà cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp, từ đó tránh được những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
Bình Sơn
Theo Người đưa tin
