Virus mụn rộp, HPV, giang mai, u mềm có thể lây truyền khi tiếp xúc với tổn thương trên da mà không cần quan hệ tình dục.
Hầu hết bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) lây lan khi tiếp xúc với chất dịch hoặc vùng da bị nhiễm bệnh. Một số có thể lây từ người này sang người khác chỉ qua tiếp xúc da kề da. Tỷ lệ lây bệnh qua quần áo hoặc các vật dụng ít gặp. Dưới đây là những bệnh tình dục có nguy cơ lây truyền qua da kề da cao nhất.
Herpes sinh dục và miệng
Tiếp xúc với vết loét mụn rộp rất dễ truyền virus herpes simplex (HSV) từ người này sang người khác. Hầu hết người mắc bệnh mụn rộp miệng đều nhiễm virus khi còn nhỏ. Các tiếp xúc thông thường, chẳng hạn với người thân, có thể dẫn đến lây truyền mụn rộp. Cả hai chủng HSV-1 và HSV-2 đều có thể phát bệnh ở miệng hoặc bộ phận sinh dục. Tuy nhiên, HSV-2 thường được tìm thấy nhiều hơn ở bộ phận sinh dục.
Herpes gây ra các mụn nước trên bộ phận sinh dục, trực tràng hoặc miệng. Khi những mụn nước này vỡ ra để lại những vết loét gây đau, đóng vảy. Các vết loét có thể mất 4 tuần mới lành. Lần bùng phát bệnh đầu tiên có thể kèm các triệu chứng giống cúm như sốt, đau nhức cơ thể.
HPV
Các chủng virus u nhú ở người (HPV) gây ung thư và mụn cóc sinh dục đều dễ lây truyền qua tiếp xúc da. Virus này có thể tồn tại âm thầm trong thời gian dài mà không gây ra các triệu chứng. Đó là lý do nhiều người không biết mình nhiễm HPV và dễ lây lan bệnh.
Mụn cóc sinh dục xuất hiện dưới dạng khối u quanh âm đạo, hậu môn hoặc trên dương vật. Mụn cóc có thể phẳng hoặc có hình dạng giống súp lơ, có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc thành từng cụm. Chúng thường không gây đau nhưng một số người có thể bị ngứa, kích ứng. Có thể phòng ngừa các chủng HPV gây ung thư và mụn cóc phổ biến nhất bằng cách tiêm vaccine, lý tưởng nhất là trước khi bắt đầu hoạt động tình dục.
Giang mai
Giang mai rất dễ lây lan do virus có thể tồn tại trong cơ thể thời gian dài trước khi gây ra triệu chứng. Dấu hiệu đầu tiên thường là một vết loét nhỏ, không đau trên da.
Bao cao su có thể che vết loét giang mai ở dương vật giúp ngăn ngừa lây nhiễm bệnh. Tuy nhiên, vết loét ở miệng và các bộ phận khác của cơ thể có thể không được nhận biết và điều trị. Vi khuẩn giang mai có khả năng lây lan khi tiếp xúc với những vết loét này trên da.
Lấy máu xét nghiệm giang mai cho người bệnh. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
U mềm lây
Bệnh ngoài da này thường được coi là bệnh trẻ em hơn là bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, vi khuẩn gây u mềm lây cũng có thể lây truyền qua quan hệ tình dục khi nổi u ở vùng sinh dục. Biểu hiện là các cục sưng nhỏ trên da, màu hồng nhạt hoặc trắng sáp, thường không đau. Nếu u vỡ ra, người bệnh có thể bị bội nhiễm vi khuẩn khác.
Nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến có thể ảnh hưởng đến da, gồm cả một số bệnh không lây lan qua tiếp xúc da kề da. Những bệnh nhiễm trùng này có thể gây phát ban, vết loét và các tổn thương khác xuất hiện trên da như lậu, HIV, chlamydia.
Khó ngăn ngừa bệnh hoàn toàn bằng biện pháp quan hệ tình dục an toàn, do khó có thể che phủ tất cả vùng da có khả năng lây nhiễm. Thực hành tình dục an toàn giúp giảm nguy cơ lây truyền qua da các loại virus như herpes, HPV. Trong khi đó, bao cao su có thể ngăn ngừa lây truyền HIV và lậu, những bệnh lây lan qua dịch cơ thể như máu, tinh dịch, dịch âm đạo.
Phát ban, vết loét trên hoặc xung quanh bộ phận sinh dục kèm các triệu chứng bất thường khác như tiết dịch từ bộ phận sinh dục, khó tiểu và đau khi giao hợp có thể là dấu hiệu cảnh báo. Người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và điều trị phù hợp.
